Fakty, błędne przekonania, obawy i frustracje związane z ludzkimi feromonami
Wysocki CJ, Preti G., Monell Chemical Senses Center, Philadelphia, Pennsylvania 19104, USA. wysocki@monell.org
Abstrakt
Ogólnie, wśród ssaków naczelnych feromony pełnią istotną rolę komunkacji społecznej. Dane dotyczące istnienia komunkacji feromonalnej u ludzi budziły największe kontrowersje. W tym przeglądzie, dyskutowana jest możliwość komunikacji feromonalnej u ludzi, skupiając się na związkach wytwarzanych przez gruczoły pachowe, które mogą funkcjonować jak feromony; prawdopodobnie ludzki organ lemieszowy (VNO) i przypuszczalny receptor feromonów występujący u innych ssaków, funkcjonuje u ludzi oraz możliwe drogi, którymi feromony przenoszone funkcjonują u ludzi. Interakcje między mikroflorą skóry ludzkiej pachy i wydzieliną pachową sprawiają, że obszar ten analogiczny jest do woni gruczołów znalezionych u innych ssaków naczelnych. Zarówno właściwości chemiczne wydzielin pachowych, jak i wewnątrzgatunkowe działanie wydają się być analogiczne do układów feromonowych innych ssaków. Jeżeli którykolwiek związek chemiczny ma dla ludzi działanie feromonalne, to inną niewiadomą jest receptor. Chociaż wykazano, że VNO zwiazany jest z odbiorem sygnałów feromonych u wielu kręgowców, nie jest to jedyna droga, którą tego rodzaju informacje dostają się do centralnego układu nerwowego; istnieją wystarczające dowody, które wspierają pogląd, że nabłonek zmysłowy może reagować na feromony. Co więcej, jeżeli substancja chemiczna aktywuje receptory VNO, niekoniecznie oznacza to, że dany związek jest feromonem. Ważnym zastrzeżeniem jest to, że u ludzi brakuje ważnych elementów, znalezionych w funkcjonującym VNO innych ssaków nienaczelnych, co sugeruje, że ludzkie VNO nie funkcjonuje w sposób jaki został opisany dla innych ssaków. W szerszej perspektywie, feromony mogą zostać sklasyfikowane jako zapoczątkowujące, sygnalizujące, modyfikujące i wyzwalające. Istnieją konkretne dowody wspierające obecność pierwszych trzech grup u ludzi. Jako przykład wymienić można wpływ na cykl menstruacyjny (zapoczątkowujące); rozpoznawanie węchowe nowonarodzonego dziecka przez matkę (sygnalizujące); osoby wydzielać mogą różne zapachy zależne od nastroju (modulujące). Jednakże nie ma dobrych dowodów na efekty wyzwalające u dorosłych ludzi. Podkreśla się, że żaden test biologiczny nie doprowadził do izolacji prawdziwych ludzkich feromonów, kroku, który przedstawiłby określone funkcje związane z sygnałami semiochemicznymi.